UNESCO će u sredu, 15. septembra, na sastanku u Abuji (Nigerija) proglasiti rezervat biosfere Mura-Drava-Dunav u pet država, takozvanu “Europsku Amazonku”, koja time postaje najveće zaštićeno rečno područje u Europi, saznaje se u WWF Adriji.
Inicijativu za zaštitu rečnog krajolika Mure, Drave i Dunava na području Austrije, Slovenije, Mađarske, Hrvatske i Srbije pokrenuli su pre više od 20 godina ekološki aktivisti i organizacije civilnog društva.
Rad na uspostavljanju rezervata biosfere Mura-Drava-Dunav službeno je započeo 2011. godine, kada su ministri zaštite okoline pet zemalja potpisali deklaraciju o uspostavi prekograničnog rezervata biosfere, podseća WWF, svetska organizacija za zaštitu prirode koja je deo te inicijative od samoga početka.
Inače, prostrani rečni ekosistem duž reka Mure, Drave i Dunava je izuzetno značajan ekosistem u pogledu vode u Hrvatskoj. Mozaik vlažnih staništa poput poplavnih šuma, vlažnih travnjaka, sprudova, obala, mrtvih rukavaca, napuštenih korita i meandara određuje izuzetnu biološku raznolikost ovog područja u kojem je utvrđeno čak 75 tipova staništa te brojne retke i ugrožene vrste flore i faune.
Obzirom da se radi o pograničnom rečnom području, nužno je upravljanje celovitim ekosistemom s obe strane reke, stoga su Hrvatska i Mađarska donele zajedničku deklaraciju o uspostavljanju prekograničnog rezervata biosfere kao optimalnog oblika međunarodne zaštite. Prekogranični Rezervat biosfere Mura – Drava – Dunav između Hrvatske i Mađarske proglašen je 2012. godine.
Područje jezgra predstavlja kičmu rezervata biosfere te sadrži najvrednija prirodna područja, pretežno poplavna područja reka Mure, Drave i Dunava omeđena nasipima, a koja uživaju zakonsku zaštitu kao područja Nacionalne ekološke mreže ili zaštićena područja.
Ovde prevladavaju stanišni tipovi poplavne šume vrbe i topole, srednjoevropske vlažne livade te stalne tekućice i stajačice, uz koja treba dodati izuzetno značajna staništa šljunčanih obala i sprudova, peščanih sprudova i strmih obala.
Zaštitni pojas okružuje područje jezgra te ga štiti od nepovoljnog uticaja. Obuhvata područje izvan nasipa ovih reka, te se poklapa s granicom Regionalnog parka Mura-Drava i Parka prirode Kopački rit.
Sastoji se od mozaika vlažnih staništa, šuma, livada, travnjaka, poljoprivrednih površina te manjih naselja, koji po svojoj raznolikosti korištenja takođe značajno doprinose očuvanju vrsta.
U području regionalnog parka i parka prirode su dopuštene ekonomske delatnosti koje ne narušavaju njihove bitne značaje i uloge. Osim zaštitne funkcije ovaj pojas ima i veliki potencijal za razvoj seoskog turizma i rekreacije u prirodi, te ekološke poljoprivrede i prodaje lokalnih proizvoda, što je značajni ekonomski potencijal za svih šest županija kojima se proteže rezervat biosfere: Međimursku, Varaždinsku, Koprivničko-križevačku, Virovitičko-podravsku, Osječko-baranjsku i Vukovarsko-srijemsku.
Prelazno područje čini pojas od 5 km oko zaštitnog pojasa, a karakterišu ga urbana područja u kojem ključnu ulogu imaju veći gradovi, kao što su Čakovec, Varaždin, Koprivnica, Virovitica, Osijek i Vukovar.
U njima se nalaze brojne institucije koje pružaju značajnu podršku istraživanju, edukaciji, prezentaciji i organizaciji aktivnosti u rezervatu biosfere, poput sveučilišta, obrazovnih ustanova, muzeja, županijskih i gradskih organizacija, udruženja, turističkih agencija i brojnih drugih.
Osim organizacijske potpore ovi centri imaju i ekonomsku snagu za osiguravanjem uslova očuvanja središnjeg jezgra i zaštitnog pojasa te planiranjem održivog razvoja područja utemeljenog na razumnom korištenju prirodnih dobara.
Izvor: Turizmoteka
Fotografija: Pixabay.com
